Mijn uitleg is gebaseerd op het
theoretische gedeelte van het kookboek Honestly Healthy van Natasha Corrett en Vicky Edgson. Morgen
komt een review online van het kookboek zelf, maar eerst wil ik even de theorie
van alkalisch eten uitleggen. Daarop zijn de recepten in het kookboek namelijk gebaseerd.
Ik vind het een heel fascinerend denkpatroon en raak er hoe langer hoe meer voor
gewonnen.
De basis is basisch
Bij een alkalisch eetpatroon wordt rekening
gehouden met de zuurtegraad (pH-waarde) van voedsel. De pH-waarde van bloed ligt
tussen 7,35 en 7,45. De pH-waarde van alle voeding en drank ligt tussen 3 en 9.
Voedsel met
een lage pH-waarde is zuurvormend, voedsel met een hoge pH-waarde is alkalisch
(ook wel ‘basisch’ genoemd). Uit de pH-waarde van het bloed wordt
wel duidelijk dat de mens meer nood heeft aan alkalische dan aan zuurvormende
voeding.
Zuurvormende voeding vraagt ontzettend
veel van het lichaam. Het lichaam moet op volle toeren draaien op zichzelf
basisch te houden. De nieren en de lever kunnen die voeding zelfs niet alleen
afbreken, ze hebben hulp nodig van mineralen als calcium en magnesium. Wanneer
je (te) veel zuurvormende voeding eet, kan je dan ook last hebben van een
opgeblazen gevoel, gasvorming, indigestie of maagzuur.
Het is voor het lichaam veel makkelijker om
alkalisch eten te verteren. Bovendien is een alkalisch eetpatroon
beter voor de concentratie en het geheugen. Je voelt je energieker en lichter
(letterlijk en figuurlijk) en je raakt ’s avonds makkelijker in slaap.
Citroenen zijn niet zuur
Er zijn twee soorten alkalisch voedsel.
De eerste soort is het ‘echte’ alkalische voedsel, dat uit zichzelf
een hoge pH-waarde heeft. De tweede soort is het alkalivormend voedsel. Dat wordt
pas alkalisch wanneer het in contact komt met de verteringssappen in de mond,
de maag en de dunne darm. Hoe raar het ook klinkt, een voorbeeld van
alkalivormend voedsel is citrusfruit. Citroenen zijn niet zuur maar alkalisch.
Lichaam ♥ veggies
Over het algemeen geldt dat vegetarisch
eten alkalisch is (groenten, fruit, noten, zaden, peulvruchten,
volkoren granen…) en dierlijk voedsel zuurvormend (dierlijke
producten, gefermenteerde voedingsmiddelen, cafeïne, bewerkt en gebakken
voedsel…).
Hoe eet je alkalisch?
Door op zoek te gaan naar een goede
alkalische balans tussen de drie soorten voedingsstoffen die ons lichaam nodig
heeft: koolhydraten, eiwitten en vetten. Maar daarvoor heb je eerst wat meer
uitleg nodig. Welke soorten koolhydraten, eiwitten en vetten zijn er? En welke
van die soorten zijn alkalisch of net zuurvormend?
1. Koolhydraten
Met koolhydraten worden granen,
groenten en fruit bedoeld. Die worden door het lichaam omgezet in glucose.
Die glucose wordt ofwel meteen omgezet in energie – fysiek of mentaal
(concentratie) – ofwel wordt ze opgeslagen in de spieren en de lever tot je ze
nodig hebt. Het hongergevoel is eigenlijk een signaal van het lichaam dat de
glucosevoorraad bijna op is.
Granen (gerst, boekweit, gierst, haver,
quinoa, rijst, rogge) barsten van de B-vitaminen en van de essentiële mineralen. Die
B-vitaminen zijn ontzettend belangrijk voor de energieproductie, de essentiële
mineralen voor de hartwerking, ademhaling, stofwisseling, lichaamsopbouw, het
lichaamsherstel en het immuunsysteem. Wanneer je geen granen eet, spreekt het
lichaam de eigen vetreserves en het spierweefsel aan, waardoor je afvalt. Maar
doordat granen essentieel zijn voor het lichaam, schrap je ze best niet te lang
uit je menu!
Groenten zitten boordevol
voedingsstoffen die ze uit de grond halen. En groentjes die boven de grond
groeien, ‘slurpen’ nog eens extra zonne-energie op. Daardoor zitten alle
groenten tjokvol antioxidanten (die de cellen beschermen) en mineralen
(die de weerstand versterken). Bovendien barsten groene groenten van de chlorofyl,
één van de meest alkalische voedingsstoffen die bestaan.
2. Eiwitten
Eiwitten worden afgebroken tot
aminozuren. Er zijn acht essentiële aminozuren voor de mens. Die
zitten allemaal in dierlijke producten, wat op zich pleit voor een
niet-vegetarisch eetpatroon. Maar… er is een maar! Doordat dierlijke producten
zuurvormend zijn, duurt het ontzettend lang voor ons lichaam om ze af te
breken. Ze zijn dus lang ‘onderweg’ in het spijsverteringskanaal, waar ze vaak
beginnen te rotten en afvalstoffen produceren die giftig en uitputtend zijn, en
zorgen voor een opgeblazen gevoel.
Een veel beter alternatief zijn daarom plantaardige
eiwitten. Die zitten in alles wat groeit uit een zaadje: bonen,
noten, zaden, peulvruchten, sojaproducten… Waar je wel op moet letten, is dat
je genoeg afwisselt zodat je alle acht essentiële aminozuren (voldoende)
binnenkrijgt. Edamame
(sojabonen) en spirulina
(een zoutwateralg, je kan het ‘eten’ in pil- of poedervorm) bevatten net als
dierlijke producten alle acht essentiële aminozuren. In een vegetarisch
eetpatroon is het dus een heel goed idee om die twee regelmatig op het menu te
zetten.
3. Vetten
Er zijn twee soorten vetten: essentiële
vetzuren (vetten die goed voor je zijn) en verzadigde vetzuren (vetten die
slecht voor je zijn).
De essentiële vetzuren – de bekende omega-3, -6, -9
en -12 – ondersteunen het zenuwstelsel en verbeteren het geheugen,
de concentratie en alertheid. Essentiële vetzuren zijn bovendien ontstekingsremmend.
Als je nagaat dat 75% van de hersenen is opgebouwd uit essentiële vetzuren,
begrijp je wel hoe belangrijk die zijn. Oók voor de vetlaag trouwens. Essentiële
vetzuren houden de cellen soepel, waardoor je minder (snel) last krijgt van
rimpels of een droge huid. Essentiële vetzuren zitten onder andere in noten en zaden
en de oliën ervan (zonnebloem-, pompoenzaad-, macademia-, walnoot-
en hazelnootolie, maar ook olijfolie en kokosolie).
De verzadigde vetzuren – die slecht voor
je zijn – zijn daarentegen volop aanwezig in dierlijke producten. Die zijn
bovendien ontstekingsbevorderend en werken dus ziektes in de hand.
Het
beste is dus om voedingspatroon op te bouwen uit koolhydraten, eiwitten en
vetten die zoveel mogelijk alkalisch zijn. Verminder zuurvormende voeding
(dierlijke producten) of breng – wanneer je dat niet wil of kan – je
alkalinegehalte in balans door zuurvormende voeding te combineren met heel erg
alkalische voeding (voedsel met een zo hoog mogelijke pH-waarde).
In
het boek Honestly Healthy – waarvan
morgen een review online komt – vind je veel goede voorbeelden van alkalische
recepten en een heel uitgebreid overzicht van de pH-waarden van verschillende
etenswaren.
Een vaatwasblokje is ook alkalisch....
BeantwoordenVerwijderenHier moet iemand hoog nodig een lesje scheikunde voor beginners volgen...
BeantwoordenVerwijderenKan je dat even meer toelichten?
Verwijderen