Wanneer ik ‘sterke botten en tanden’ zeg, denk je wellicht meteen aan calcium (kalk). En terecht, calcium is onmisbaar voor het hard worden en blijven van onze botten en tanden. Maar hoeveel calcium je ook binnenkrijgt, zonder vitamine D kan je lichaam het mineraal niet absorberen en gebruiken. Vitamine D zorgt ervoor dat calcium in de darmen kan worden opgenomen en voorkomt dat calcium verloren gaat via de urine. Bovendien houdt de vitamine het fosforgehalte op peil, nog een belangrijk ‘botmineraal’.
Verder stimuleert vitamine D de immuunreacties
in ons lichaam en kan ze helpen tegen allergische reacties en exzeem.
Vitamine D regelt voor een stuk onze bloedsuikerspiegel
en bloeddruk.
En tot slot zou vitamine D het risico op diabetes en borstkanker verkleinen.
Met behulp van zonlicht kan het lichaam
zelf vitamine D aanmaken. Te weinig zonlicht is dan meteen ook de belangrijkste
oorzaak van een vitamine D-tekort. Dat kan te maken hebben met de etnische
cultuur, een donkere huid of een nachtelijk beroep. Maar ook de leeftijd
speelt een rol. Een oudere huid maakt immers minder makkelijk vitamine D aan.
Daarnaast kan ook overgewicht een oorzaak zijn van
een vitamine D-tekort. De vitamine D die in de huid wordt aangemaakt, wordt
opgeslagen in de vetcellen. Hoe zwaarder je bent, hoe minder vetcellen
beschikbaar zijn voor de opslag van vitamine D.
Aangezien vitamine D een vetoplosbare
vitamine is – dat wil zeggen dat ze wordt vervoerd door onverzadigde vetzuren –
is ook een zeer vetarm
dieet een mogelijke oorzaak van een D-tekort.
Hoe maakt het lichaam
vitamine D aan?
De grootste hoeveelheid vitamine D
maakt het lichaam zelf aan uit het zonlicht: de cholesterol in de huid
reageert op ultraviolet licht en maakt een inactieve vorm van vitamine D aan
(= cholecalciferol). Die gaat naar de lever om te worden geactiveerd (die
geactiveerde vorm van vitamine D heet calcitriol). In de nieren wordt die
verder getransformeerd tot zijn sterkste vorm.
|
De zon is de belangrijkste ‘bron’ van vitamine D,
maar er zijn enkele voedingsmiddelen waaruit we wat extra kunnen halen. Vette vis
is wellicht de belangrijkste voedingsbron van vitamine D. Vegetariërs kunnen
extra zonnevitamientjes halen uit sojaproducten. Maar ook melk(producten), margarine
en boter
zin goede bronnen omdat die wettelijk verplicht verrijkt zijn met vitamine D.
Daarnaast zijn planten die worden blootgesteld aan zonlicht en dat ook
makkelijk absorberen (bijvoorbeeld champignons) een goed idee.
Tip: zet je champignons voor gebruik eens
een halfuur in het (lente)zonnetje voor extra vitamientjes!
Een tekort aan vitamine D uit zich in botziektes
zoals osteomalacie en osteoporose. De eerste tekenen van een tekort zijn
spierzwakte, spierkramp en pijnlijke botten.
Deze
samenvatting is gebaseerd op het boek Super
Eating van Ian Marber en mijn cursus
Afslankingsconsulente van het CVA.
Hihi, champignons in de zon zetten! Het klinkt logisch, maar tegelijk ook zo grappig. Alleszins, als de zon schijnt de volgende keer dat we champignons eten, zal ik ze eerst eens buiten op de "zonne"bank zetten :-)
BeantwoordenVerwijderen